Về cơ cấu, số lượng cán bộ, công chức cấp xã: Quy định về tiêu chuẩn cụ thể đối với cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn theo Quyết định số 04/2004/QĐ-BNV ngày 16/01/2004 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ có một số điểm không còn phù hợp với tình hình thực tế hiện nay, như: cán bộ cấp xã giữ các chức danh Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ, Bí thư Đoàn thanh niên…Quyết định số 04/2004/QĐ-BNV quy định tiêu chuẩn chỉ có trình độ học vấn tốt nghiệp trung học cơ sở là quá thấp, không đáp ứng được yêu cần nhiệm vụ hiện nay. Kiến nghị Bộ Nội vụ xem xét ban hành quy định mới, đảm bảo chất lượng, hiệu quả hoạt động và sự đồng bộ về tiêu chuẩn của cán bộ cấp xã trong giai đoạn hiện nay.

Việc cơ cấu, bố trí 07 chức danh công chức ở cấp xã hiện nay theo Nghị định số 92/2009/NĐ-CP ngày 22/10/2009 của Chính phủ và Thông tư số 06/2012/TT-BNV ngày 30/10/2012 của Bộ Nội vụ có nhiều điểm không còn phù hợp. Kiến nghị Bộ Nội vụ trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định số 92/2009/NĐ-CP và Thông tư số 06/2012/TT-BNV, trong đó cần xem xét, cơ cấu, bố trí các chức danh cán bộ, công chức chuyên trách ở cấp xã theo hướng quy định rõ chức năng, nhiệm vụ phù hợp với chuyên môn, nghiệp vụ và số lượng cần bố trí cho từng chức danh. Chỉ cơ cấu số lượng 07 chức danh công chức hiện nay là chưa đủ theo yêu cần nhiệm vụ ở các lĩnh vực quản lý nhà nước. Cần quy định bổ sung một số chức danh có thể xem xét chuyển qua công chức cấp xã như: Phó trưởng công an; Phó chỉ huy trưởng BCH Quân sự; Kế hoạch - Giao thông - Thủy lợi - Nông - Lâm - Ngư nghiệp; Lao động-Thương binh và xã hội... Những chức danh có thể xem xét chuyển sang cán bộ chuyên trách: Phó trưởng Ban tổ chức đảng; Văn phòng Đảng ủy; Phó Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra và Phó Ban tuyên giáo. Đồng thời cần có quy định rõ hơn về tiêu chuẩn, chức trách, nhiệm vụ của những người hoạt động không chuyên trách cấp xã.

Về chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức cấp xã: đề nghị có chính sách phù hợp hơn đối với những người hoạt động không chuyên trách cấp xã và ấp, khóm kiêm nhiệm các chức danh. Mức phụ cấp kiêm nhiệm 20% như hiện nay theo Nghị định số 92/2009/NĐ-CP là quá thấp. Đề nghị có thể nâng mức phụ cấp kiêm nhiệm của một chức danh bằng 30-50% mức lương hiện hưởng cộng phụ cấp chức vụ lãnh đạo, phụ cấp thâm niên vượt khung; nếu trường hợp kiêm nhiệm 02 chức danh thì được cộng dồn phụ cấp của các chức danh kiêm nhiệm. Có như vậy mới khuyến khích được cán bộ tham gia công tác và hoàn thành tốt nhiệm vụ. Trước mắt cần xem xét có quy định về chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức khi được điều động, phân công sang giữ chức danh những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã; quy định chế độ tiền lương hoặc phụ cấp tương ứng với trình độ chuyên môn được đào tạo của những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Đồng thời nghiên cứu, xem xét quy định một số chức danh những người hoạt động không chuyên trách cấp xã là Phó các đầu ngành và cán bộ Văn phòng đảng ủy nên bố trí là cán bộ chuyên trách hoặc là công chức để đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ. Đề nghị có chính sách nghỉ việc một lần đối với cán bộ cấp xã lớn tuổi, đã công tác thời gian dài nhưng không đủ điều kiện nghỉ hưu trí. Quy định cụ thể hơn việc xử lý kỷ luật, cho thôi việc đối với những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.

Đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo tập trung rà soát và trên cơ sở đánh giá chất lượng, hiệu quả hoạt động của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và ấp, khóm để có kế hoạch sắp xếp, bố trí hợp lý; khắc phục tình trạng bố trí người không đủ chuẩn, không phù hợp với vị trí việc làm; tiếp tục đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Có giải pháp tinh giản những cán bộ, công chức lớn tuổi, không đủ chuẩn, không đảm bảo trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Xem xét, nghiên cứu để có kế hoạch giảm dần số lượng những người hoạt động không chuyên trách ở ấp, khóm (vì số lượng 10 người như hiện nay là quá nhiều, thực tế ở một số nơi có chức danh không tham gia hoạt động, hoạt động cầm chừng…). Thực hiện mô hình thí điểm kiêm nhiệm một số chức danh để giảm bớt số lượng và tiết kiệm ngân sách.

Tiếp tục chỉ đạo kiểm tra, hướng dẫn các địa phương trong công tác xem xét, đánh giá đối với trí thức trẻ để tiến hành thực hiện quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và tạo điều kiện để trí thức trẻ được quy hoạch vào chức danh cán bộ chủ chốt hoặc thi tuyển công chức cấp xã (nếu đủ điều kiện, tiêu chuẩn, năng lực…). Vì hiện nay có một số nơi còn cho rằng phải sau thời gian 5 năm nếu trí thức trẻ hoàn thành tốt nhiệm vụ, thì mới được quy hoạch, đào tạo, bố trí vào các chức danh lãnh đạo chủ chốt của cấp xã hoặc được thi tuyển vào công chức cấp xã.

Đối với UBND cấp huyện, cần tiếp tục rà soát, sắp xếp lại đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã và những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và ấp, khóm. Trong đó, xem xét thực hiện hoặc đề xuất thực hiện việc kiêm nhiệm một số chức danh những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và ấp, khóm để giảm bớt chi phí cho ngân sách, đồng thời tăng hiệu quả công việc. Tổ chức đánh giá lại hiệu quả hoạt động của những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và ấp, khóm để có giải pháp chấn chỉnh đối với những nơi hoạt động kém hiệu quả.